SQ3R Metodu

SQ3R Metodu (Survey, Question, Read, Recite, Review) daha efektif ve aktif okumalar yapabilmek için 1946 yılında Amerikalı eğitim filozofu Francis P. Robinson tarafından geliştirilmiştir.

Bu metot 5 aşamadan oluşmaktadır:

1. İnceleme (Survey)

2. Sorgulama (Question)

3. Okuma (Read)

4. Özümseme (Recite)

5. Gözden Geçirme (Review)

İlk Aşama: İnceleme (Survey)

Bu aşama, kitabı okumaya başlamadan önce kitabın içeriklerinin incelendiği kısımdır.

Kitabın ilk bölümünü okumaya başlamadan önce hızlıca göz gezdirilir. Bölümün içindeki başlıklara, altbaşlıklara, resimlere, grafiklere ve tablolara bakılır. Giriş, özet ve sonuç kısımları okunur. Bu kısım, birazdan okumayı düşündüğünüz bölümün ne anlattığına dair genel bir fikir edinmenizde ve konu hakkında sorular sormanızda yardımcı olur.

İkinci Aşama: Sorgulama (Question)

Eğer okuduklarınızı sorgularsanız kafanızda daha iyi bir yer edinir. Bu yüzden içerik hakkında sorular üretin. Örneğin, başlıkları ve altbaşlıkları soruya çevirin ve konunun içeriğinde bu sorulara bir cevap arayın.

• Bu bölüm ne hakkında?

• Bu bölüm hangi soruyu cevaplandırmayı amaçlamaktadır?

• Bu bilgi bana nasıl yardımcı olacak?

Yukarıdaki soruların dışında okuduğunuz metnin türüne bağlı olarak aşağıdaki sorulara da cevap arayabilirsiniz.

• Bu yazının ana fikri nedir ve yazı bunu nasıl desteklemektedir?

• Burada anlatılanların uygulama alanları ve örnekleri nelerdir?

• Bu konu hakkında önceden ne biliyordum?

• Bu bilgi zaten bildiklerimle nasıl bir ilişki içindedir?

Üçüncü Aşama: Okuma (Read)

İlk iki aşamayı tamamladıktan sonra bölümü okumaya başlayın. Bölümü okurken 2. aşamadaki sorularınızı cevaplandırmaya özen gösterin. Altı çizili kalın italik vb. yazılara dikkat edin. Grafiklere tekrar bakın ve karmaşık, zor kısımlarda hızınızı düşürüp daha iyi konsantre olmayı deneyin.

Dördüncü Aşama: Özümseme (Recite)

Sanki başka birine anlatıyormuş gibi öğrendiğiniz bilgileri kendi kelimelerinizle anlatmaya çalışın. Önemli noktaları hatırlamaya çalışın ve 2. aşamadaki sorularınızın cevaplarını tekrar edin. Bu kısmı sesli ya da yazılı olarak yapabilirsiniz. Yazarak yapmanız uzun dönemli hafızanıza yerleşmesine yardımcı olabilir.

Son Aşama: Gözden Geçirme (Review)

Bölüm bitince bir kez daha kendi kelimelerinizi kullanarak okuduklarınızı gözden geçirin. Ana nokta ve sorularınızın cevaplarını tekrar hatırlayın. İsterseniz önemli noktaları işaretleyin ya da not çıkarın.

Ertesi gün çıkardığınız notu tekrar edin. Ana fikri ve anahtar noktaları anladığınıza emin olun. Sorular kısmındaki soruları hafızanızdan cevaplandırmayı deneyin ve bu işlemi birkaç gün sonra tekrarlayın.

Not alma konusunda daha iyi ve efektif olmak istiyorsanız, en popüler not alma tekniklerinin anlatıldığı Not Alma Teknikleri ve Not Alma Metodları adlı yazılarımızı okuyabilirsiniz.

Ayrıca öğrenilenlerin akılda kalması için oldukça faydalı olan Aralıklı Tekrar Yöntemi'ni anlattığımız yazımızı da okumanızı öneririz.